کات کبود یکی از مواد بسیار پرکاربرد در شیمی، کشاورزی و دیگر صنایع است. در این مقاله به معرفی کات کبود و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.
کات کبود چیست؟
کات کبود یا مس(II) سولفات با فرمول شیمیایی CuSO4(H2O)x، یک ماده کریستالی آبی رنگ و شفاف است که تعداد آب‌های آن میتواند از 0 تا 5 متغییر باشد. این ماده حلالیت خوبی در آب دارد.
سولفات مس بدون آب، به شکل پودری سفید رنگ است که جذب آب نسبتا خوبی دارد. برای بدست آوردن سولفات مس بدون آب، می‌توان همان کات کبود دارای آب را خشک کرد تا دهیدراته(Dehydrated) شود.
نام دیگر کات کبود
این ماده همچنین با عنوان‌های سولفات مس، گوهر آبی، مس سولفات و زاج کبود نیز شناخته می‌شود. پر استفاده‌ترین حالت آن کات کبود 5 آبه است که در کاربردهای فراوانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فرمول کات کبود
سولفات مس دارای فرمول شیمیایی CuSO4 و همچنین یک ساختار یونی است. شکل ساختاری این ماده در تصویر زیر آورده شده است.
کات کبود از کجا تهیه کنیم؟
برای خرید کات کبود می‌توانید از طریق وبسایت تمادکالا اقدام فرمایید.
فروش کات کبود
خواص کلی کات کبود
کات کبود به طور کلی ماده ایست که جاذب آب است. این ماده در آب، متانول و گلیسرول قابل حل است. باید توجه شود که این ماده در اتانول حلالیت ندارد.
این ماده در حالت بدون آب آن به صورت سفید رنگ و در حالت آب دار به رنگ آبی در می‌آید.
این ماده دارای خاصیت ضدقارچی است. کات کبود در دوزهای بالا سمی است و در هنگام استفاده از آن نیز باید به این نکته شده و دوز مناسب آن استفاده گردد.
کات کبود رسانا است؟
کات کبود یک نمک معدنی است که در صورت انحلال در آب، میتواند مقداری رسانایی از طریق روش یونی ایجاد کند.
کات کبود چه رنگی است؟
کات کبود بسته به میزان آبی که در آن باشد، ممکن است در بازه رنگی سبز تا آبی باشد.
کات کبود در آب چه نوع مخلوطی است؟
عمل ترکیب شدن کات کبود و آب، یک واکنش انحلال است و ماده نهایی، محلول است.
در طی حل شدن کات کبود در آب، یون‌های سولفات (در نقش آنیون) و مس (در نقش کاتیون) در آب تفکیک می‌شوند.
کات کبود در آب همگن است؟
کات کبود یک ترکیب یونی است و به صورت کاملا همگن در آب حل می‌شود. محلول حاصل یک محلول تک فازی همگن است.
ترکیب کات کبود از چه پیوندی است؟
کات کبود یک ترکیب یونی است. پیوند این ترکیب به صورت یونی است که با پیوندهای کووالانسی متفاوت است اما این نوع پیوند استحکام بسیار بالایی دارد.
کات کبود جامد است یا مایع؟
کات کبود یک ترکیب یونی است که در دمای محیط به صورت جامد کریستالی است.
کات کبود یونی است یا مولکولی؟
کات کبود ترکیبی ذاتا یونی است.
کاربردهای کات کبود
کات کبود با توجه به خواصی که دارد، کاربردهای زیادی در کشاورزی، استخرها، صنعت و غیره دارد که در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره خواهیم کرد.
برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله کاربرد سولفات مس را نیز مطالعه فرمایید.
کاربرد کات کبود در کشاورزی
از کات کبود به عنوان کشنده قارچ های انگلی و علف کش در کشاورزی استفاده می‌شود. علف کش‌ها به موادی گفته می‌شود که در مقابل علف‌ها و گیاهان ناخواسته(گیاهان هرز) استفاده می‌شوند.
از ترکیب سولفات مس و کلسیم هیدروکسید برای کنترل انگل‌های موجود روی انگور‌ها، هندوانه، خربزه، طالبی و توت‌ها استفاده می‌شود. از ترکیب‌های دیگر آن نیز برای دانه‌های گیاهان و رشد آنها استفاده می‌شود.
کات کبود برای پاک کردن لک‌های گیاهان نیز مورد استفاده قرار می‌گرد. همچنین میتواند باعث افزایش فوتوسنتز گیاهان یا رشد بهتر آنها در خاک شود.از کات کبود برای کنترل گیاهان آبی نیز استفاده می‌شود. به عنوان مثال از کات کبود در استخرهای شنا برای جلوگیری از رشد جلبک‌ها استفاده می‌شود. همچنین از آن برای درمان عفونت‌های انگلی در ماهی‌ها هم استفاده می‌شود. البته باید توجه داشت که یون مس برای ماهی‌ها سمی است و نباید به مقدار زیاد از آن استفاده کرد. همچنین مس سولفات را با غلظت‌های خیلی کم برای کنترل بعضی بیماری‌ها به آب مرغداری‌ها اضافه می‌کنند.
انجام تست‌ها
برای انجام تست‌های زیادی نیز از مس سولفات کمک گرفته می‌شود. به عنوان مثال از آن برای آزمایش خون برای داشتن آنمی استفاده می‌شود. در این آزمایش خون به آرامی و قطره قطره در محلول کات کبود ریخته می‌شود. اگر خون دارای مقادیر کافی هموگلوبین باشد، به سرعت ته‌نشین می‌شود. اما اگر به آرامی ته‌نشین شود یا اصلا ته‌نشین نشود، به این معناست که هموگلوبین آن ناکافی است.
صنعت
از این ماده در صنعت کاربرد زیادی دارد. از آن در تولید رنگ، رنگرزی، آبکاری، تولید سموم برای قارچ‌ها، تولید شعله سبز در آتش بازی‌ها، تهیه برخی کاتالیست‌ها و انجام برخی واکنش‌ها استفاده می‌شود.
مس در صورت قرارگیری در معرض شعله، باعث تغییر رنگ آن به سبز می‌شود. به همین دلیل نیز از آن در ساخت مواد آتش‌بازی و برخی ترقه‌ها استفاده می‌شود. همچنین از این ماده در تهیه ابریشم مصنوعی از سلولز نیز استفاده می‌شود.
در صنعت چاپ نیز از این ماده برای جلوگیری از تخریب کاغذ توسط حشرات اسفاده می‌شود.
کاربرد کات کبود در استخر
از مس سولفات در تصفیه آب استخرهای شنا بدلیل خاصیت ضد انگلی و ضد جلبک آن استفاده می‌شود. همچنین کات کبود در استخرهای پرورش ماهی نیز کاربرد دارد.
طرز تهیه کریستال های کات کبود
برای تهیه کریستال‌های کات کبود مس سولفید کافیست آنرا در آب حل کرده و زمانی که به خوبی حل شد، آنرا به مدت 24 ساعت درون یک ظرف پهن مانند بشقاب بریزید تا کریستال‌ها به مرور زمان تشکیل شوند.
سمیت کات کبود
سولفات مس جزو مواد سمی به حساب می‌آید و مقادیر زیاد آن برای محیط ریست و انسان خطرناک است و حتما باید در استفاده از آن، به مقادیر مجاز و استاندارد توجه کرد(بویژه برای استفاده در مواردی که با محیط زیست و انسان در ارتباط است).
این ماده به راحتی در آب حل می‌شود و از همین طریق میتواند در محیط زیست نیز پخش شود.
عوارض کات کبود
- درصورت ورود از طریق تنفس: سرفه، گلودرد
- در صورت تماس با پوست: قرمزی، درد
- در صورت تماس با چشم: قرمزی، درد، تاری دید
- در صورت خوردن: درد شکمی، احساس سوزش، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، شوک یا غش کردن
شرکت تمادکالا در زمینه
فروش مواد شیمیایی در انواع مختلف فعالیت می‌کند .شما می‌توانید برای دریافت مشاوره و خرید با کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید.
